- Opublikowano: 24 września, 2022
- Zaktualizowano: 24 czerwca, 2024
Na czym polega klauzula sumienia?
Klauzula sumienia była budzącym niezgodności tematem od momentu jej wejścia w życie. Byliśmy świadkami, jak wiele osób nie zgadzało się temu zapisowi i placówek medycznych, które z niego korzystają. Klauzula spowodowała spore zamieszanie w tematyce medycyny i wywołała debatę etyczną. Przeczytaj, na czym polega klauzula sumienia i kiedy nie może być realizowana.
Z wpisu dowiesz się:
- Że klauzula sumienia to ustawa pozwalająca lekarzom odmówienia usługi lekarskiej, jeśli narusza to jego przekonania moralne, czy religijne.
- Lekarz nie zawsze może powołać się na klauzulę sumienia – istnieją wyjątki, jak zagrożenie życia.
- Kiedy przeprowadzono nowelizację ustawy.
- W jakich przypadkach lekarz może powołać się na klauzulę w przypadku chęci przerwania ciąży przez kobietę.
- Czy klauzula sumienia bardziej pomaga, czy szkodzi kobietom.
Klauzula sumienia
Klauzula sumienia to ustawa, który pozwala lekarzom nie zrealizować świadczenia usług, w przypadku usługi naruszającej jego przekonania moralne i religijne. Klauzula sumienia ma na celu ochronę praw pracowników służby zdrowia, którzy mogą być zobowiązani do wykonywania procedur, sprzecznych z ich własnymi założeniami moralnymi lub religijnymi. Klauzula została opublikowana w ustawie o zdrowiu i opiece społecznej z 2008 r. i od czasu publikacji została poprawiona. Jest kilka szczególnych sytuacji, kiedy pracownicy służby zdrowia powołują się właśnie na klauzulę sumienia. Z reguły dotyczy to eutanazji, aborcji czy antykoncepcji.
Warto wiedzieć, że nie w każdej sytuacji lekarz i lekarz dentysta ma możliwość powołać się na klauzulę sumienia. W przypadku nagłych sytuacji, gdy pojawia się niebezpieczeństwo uszkodzenia ciała lub utraty życia, należy udzielić pomocy mimo osobistych przekonań. Na przykład, jeśli kobieta przyjedzie do szpitala z uszkodzeniem macicy po aborcji, a stan zdrowia jest ciężki, lekarz jest zmuszony prawem do udzielenia jej niezbędnej pomocy medycznej.
Klauzula sumienia – nowelizacja ustawy
Kiedyś w ustawie o zawodzie lekarza i lekarza dentysty z 5 grudnia 1996r. znajdował się zapis, który pozwalał lekarzowi zrezygnować ze świadczenia medycznego, sprzecznego z jego własnym przekonaniem. Jeżeli doszło do takiej sytuacji, lekarz musiał odnotować taką sytuację w dokumentacji medycznej i pokazać inną placówkę medyczną, gdzie można wykonać takie świadczenie.
Ten zapis został jednak zmodyfikowany. Obecnie, lekarz nie ma obowiązku pokazać innej placówki medycznej tylko sam podmiot leczniczy, do którego wpłynęło zgłoszenie. Mimo to, dalej obowiązuje zapis o tym, że “lekarz musi udzielić pomocy w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu może spowodować ciężkie uszkodzenie ciała, niebezpieczeństwo utraty życia, ciężki rozstrój zdrowia.”
Aborcja – czy lekarz może powołać się na klauzulę sumienia?
Lekarz w Polsce ma możliwość odmówić przeprowadzenia zabiegu aborcji, powołując się na klauzulę sumienia.
Terminacja ciąży jest możliwe tylko w 2 przypadkach:
- gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia ciężarnej
- gdy zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego (np. kazirodztwo, gwałt).
Czy klauzula sumienia jest potrzebna?
Osoby sprzeciwiające się klauzuli sumienia uważają, że lekarze powinni być otwarci na różne świadczenia medyczne. Uważają, że pracownicy służby zdrowia nie powinni oceniać swoich pacjentów przez pryzmat własnych przekonań, a bardziej skupiać się na ich zdrowiu i ochrony życia. Powołując się na statystyki, lekarze w Polsce najczęściej powołują się na klauzulę sumienia, kiedy pacjentka prosi o tabletki “dzień po”, czy antykoncepcję. W takim świetle sprawy, wiele kobiet z jednością uważa, że jest to zmniejszenie wolności i ich praw.
Oczywiście, zawsze jest przeciwna strona medalu. Obecnie w Polsce jest grupa, która akceptuje klauzulę sumienia. Uważają, że jeśli nie ma ochrony dla osób, które nie mogą lub nie chcą uczestniczyć w niektórych praktykach, są zmuszeni do rezygnacji z pracy lub byliby dyskryminowani przez pracodawców.
Jeżeli potrzebujesz pomocy z aborcją – zobacz, do którego tygodnia można usunąć ciążę w Niemczech.
Przeczytaj również:
Aborcja w Polsce – prawo aborcyjne
Aborcja za granicą – ile kosztuje?
